นอนกัดฟัน ภัยฉับพลัน ทำฟันสึก!

อาการนอนกัดฟันอาจเกิดได้กับเราทุกคนโดย The Bruxism Association ในสหราชอาณาจักร พบว่า คนที่นอนกัดฟัน 70% มีสาเหตุมาจากสภาพจิตใจ ไม่ว่าจะเป็นความเครียดจากการทำงาน ความกังวลเรื่องปัญหาต่าง ๆ ในชีวิตส่วนตัว เช่น ปัญหาด้านการเงิน ความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ชีวิตคู่ การเรียน ครอบครัว ฯลฯ

นอกจากสภาวะทางจิตใจแล้ว การนอนกัดฟันยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ได้อีก เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์ การนอนผิดเวลา การมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับชนิดอุดกั้น (Obstructive sleep apnea: OSA) การรับประทานยาบางชนิด เช่น ยารักษาโรคซึมเศร้า เวนลาฟาซีน ไซตาโลแพรม ฟลูวอกซามีน แอมเฟตามีน หรือการมีการสบฟันที่ไม่ปกติ ซึ่งอาจสนับสนุนหรือเป็นตัวกระตุ้นให้นอนกัดฟันได้

ถ้าใครมีอาการแปลก ๆ หลังตื่นนอน อย่างเช่น เจ็บ/ปวดบริเวณข้อต่อขากรรไกร (ซึ่งอยู่หน้าหู) อ้าปากได้ลำบาก ปวดศีรษะ หรือเจ็บ/ปวดเวลาต้องรับประทานอาหารที่ต้องบด ต้องเคี้ยว นั่นอาจหมายถึง ในเวลากลางคืน เรา ‘นอนกัดฟัน’ ก็เป็นได้ นอกจากนั้นแล้ว ถ้าใครที่ไม่ได้นอนคนเดียว บางทีคนที่นอนด้วยกันนั่นแหล่ะที่จะบอกได้ว่าเรานอนกัดฟันหรือไม่

แต่ผู้ที่นอนกัดฟันบางราย อาจไม่มีเสียงดังให้ได้ยินเพราะเป็นแบบกัดย้ำฟันแน่นๆ เพราะฉนั้นเสียงกัดฟันอาจไม่แม่นพอที่จะทายว่านอนกัดฟันค่ะ

คนที่เคยเป็นนอนกัดฟันตอนเด็กๆ ราว 80% เมื่อโตก็ยังไม่หาย แต่อาจเป็นถี่น้อยลงหรืออาจยังกัดเหมือนเดิมได้แต่มักไม่รู้ตัวค่ะ

ผลกระทบของการนอนกัดฟันก็ไม่ใช่เล่น ๆ นอกจากจะทำให้ขากรรไกรเจ็บ/ปวด ซึ่งอาจลามไปถึงปวดศีรษะได้แล้ว ฟันของเราที่ถูกบดถูกขยี้ตลอดทั้งคืนก็จะสึก นอกจากฟันสึก เนื้อเยื่อและกระดูกที่รองรับฟันก็จะถูกทำลาย ฟันโยกคลอน เหงือกเป็นแผล ฯลฯ

ดังนั้น ถ้าใครรู้หรือมีอาการที่น่าสงสัยว่ากำลังนอนกัดฟัน ควรรีบไปพบทันตแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัย และรับการรักษาด้วยวิธีการที่เหมาะสมต่าง ๆ เช่น การฝึกการคลายเครียด การใช้ยา การแก้การสบฟันที่ผิดปกติ การใช้เฝือกสบฟัน หรือเครื่องมือแบบ Biofeedback ซึ่งจะคอยแจ้งเตือนเมื่อเรากัดฟันแรงเกินไป เป็นต้น